جلسه دفاع از پایان‌نامه کارشناسی ارشد جناب آقای محسن عزیزی، دانشجوی رشته علوم قرآنی در مقطع کارشناسی ارشد، با موضوع پژوهشی عمیق با عنوان «انسجام اجتماعی در قرآن کریم از منظر آیت‌الله عبدالله جوادی آملی (حفظه‌الله) با تأکید بر تفسیر تسنیم»، با موفقیت برگزار گردید.

این جلسه دفاعیه، در دانشکده علوم قرآنی آمل با حضور هیئت داوران برگزار شد و در نهایت، این پژوهش ارزشمند با کسب درجه خیلی خوب به تأیید نهایی رسید.

راهنمایی و داوری:

این پایان‌نامه تحت راهنمایی علمی دکتر سید عبدالله اصفهانی و داوری دکتر جواد فرامرزی به انجام رسید.

در بخشی از این پایان نامه می خونیم:

انسجام اجتماعی در جوامع امروزی به عنوان یکی از الزامات بنیادین و راهبردی برای رسیدن به توسعه پایدار، تحقق عدالت اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی افراد شناخته می‌شود. جوامعی که از سطح بالایی از انسجام برخوردارند، از توانایی بیشتری برای مدیریت بحران‌ها، تقویت سرمایه اجتماعی، کاهش تعارضات و ایجاد همبستگی در میان اقشار مختلف برخوردارند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف واکاوی مفهوم انسجام اجتماعی در قرآن کریم و تحلیل آن از منظر آیت‌الله جوادی آملی‌(حفظه‌الله) به‌ویژه بر اساس مباحث مطرح‌شده در تفسیر ارزشمند تسنیم انجام شده است. با توجه به چالش‌های پیچیده اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پیش‌روی جوامع مسلمان، بیان مسئله این پژوهش بر این نکته استوار است که ضعف در انسجام اجتماعی می‌تواند زمینه‌ساز افزایش تنش‌های بین‌فردی، بروز بحران‌های هویتی، تشدید گسست‌های فرهنگی و کم‌رنگ شدن ارزش‌های انسانی گردد. از این رو، شناسایی مؤلفه‌ها و عوامل انسجام، واکاوی موانع آن و ارائه راهکارهای قرآنی و تفسیری برای تقویت روابط اجتماعی، ضرورتی جدی و غیرقابل انکار است. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل دقیق مؤلفه‌های انسجام اجتماعی در قرآن کریم، شناسایی موانع برهم‌زننده وحدت و همدلی، و ارائه راهکارهای عملی مبتنی بر آموزه‌های قرآنی و دیدگاه‌های تفسیری آیت‌الله جوادی آملی است. روش تحقیق در این مطالعه، توصیفی–تحلیلی، مسأله‌محور و بنیادین است که با تکیه بر واکاوی آیات، مفاهیم قرآنی و بهره‌گیری از تفسیر تسنیم، تلاش می‌کند تصویری روشن و منسجم از عوامل ایجاد و تقویت انسجام اجتماعی در یک جامعه ایمانی ارائه دهد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که ایمان به خدا، محبت و مودّت، تعاون و همکاری، و پایبندی به اخلاق‌مداری از مهم‌ترین عوامل تقویت انسجام اجتماعی در نگاه قرآن و تفسیر جوادی آملی هستند. در مقابل، عواملی چون خودخواهی، حسادت، نفاق، کینه‌ورزی و بی‌توجهی به حقوق دیگران از موانع جدی انسجام به شمار می‌روند و می‌توانند ساختار جامعه را دچار آسیب کنند. افزون بر این، ارتقای فرهنگ گفت‌وگو، احیای سنت‌های دینی همچون نماز جماعت، تقویت روحیه مسئولیت‌پذیری و تشویق به انجام کارهای خیر عمومی به عنوان مهم‌ترین راهکارهای قرآنی برای افزایش انسجام اجتماعی پیشنهاد می‌شود. در مجموع، این پژوهش تأکید دارد که پایبندی به اصول قرآنی، تقویت ایمان و ترویج ارزش‌های انسانی می‌تواند زمینه‌ساز شکل‌گیری جامعه‌ای همدل، هم‌افزا و پایدار گردد؛ جامعه‌ای که در آن افراد ضمن شناخت مسئولیت‌های خویش، در مسیر تحقق خیر جمعی و تقویت پیوندهای اجتماعی گام برمی‌دارند.

کلیدواژه‌ها: انسجام اجتماعی، قرآن، جوادی آملی، دیدگاهها، تفسیر تسنیم

مهم‌ترین سرفصل‌های این پایان‌نامه عبارتند از:

1. پرسش‌های فرعی تحقیق:

• مهم‌ترین عوامل تحقق انسجام اجتماعی از منظر آیت‌الله جوادی آملی(حفظه‌الله) با تکیه بر تفسیر تسنیم کدام‌اند؟
• قرآن کریم از نگاه آیت‌الله جوادی آملی(حفظه‌الله) با تأکید بر تفسیر تسنیم چه عواملی را مانع تحقق انسجام اجتماعی معرفی می‌کند؟
• قرآن کریم چه راهکارهایی برای رفع آسیب‌های انسجام اجتماعی ارائه می‌دهد و آیت‌الله جوادی آملی(حفظه‌الله) با تأکید بر تفسیر تسنیم چگونه آن‌ها را تفسیر کرده‌اند؟