13 آبان روز جهانی مبارزه با استکبار

بسم الله الرحمن الرحیم
آنچه در مناسبت این روز مطرح شده است، مبارزه با استکبار جهانی و نمونه فعلی آن یعنی شیطان بزرگ، آمریکاست. اما مناسب است نکاتی درباره استکبار بیان شود:
استکبار از لغت تکبر برآمده است و تکبر به معنای «ظهور با کبریاء است، چه اینکه متکبر، فى نفسه داراى آن باشد، مانند خداى سبحان که در این صورت تکبرش تکبر حق است، و چه نداشته باشد و صرفا از راه غرور مدعى آن شود، که تکبرش تکبر باطل و مذموم است، مانند تکبر غیر خدا.»
اما استکبار در لغت به معناى طلب بزرگى است، و لازمهی طلب کردن، نداشتن است، و کسى استکبار مىکند که بخواهد به صرف ادعا، خود را از دیگرى بزرگتر بداند، و این مذموم است.
مذموم بودن آن نیز از آن حیث است که او و آن کس که وى بر او استکبار مىکند هر دو در فقر و احتیاج مساویند، و هیچ یک از آن دو مالک نفع و ضرر خویش نیستند، پس استکبار یکى بر دیگرى بیرون شدن از حد خویش و تجاوز از خویشتن است، که ظلم و طغیان است.
حال این استکبار میتواند در مقابل خدا و یا خلق خدا باشد که نتایجی را در بر دارد: مانند آنکه موجب طغیان شود آنگونه که از آیه 21 سوره فرقان بر میآید: «و قال الّذین لا یرْجون لقاءنا لوْ لا أنْزل علیْنا الْملائکة أوْ نرى ربّنا لقد اسْتکْبروا فی أنْفسهمْ و عتوْا عتوًّا کبیرا.» و یا به برتری طلبی (تاجایی که فرد ادعای خدایی کند) بگراید: «ثمّ أرْسلْنا موسى و أخاه هارون بآیاتنا و سلْطانٍ مبینٍ، إلى فرْعوْن و ملائه فاسْتکْبروا و کانوا قوْماً عالین» (مومنون/45و46) و یا موجب کفر مستکبر گردد: «و إذْ قلْنا للْملائکة اسْجدوا لآدم فسجدوا إلاّ إبْلیس أبى و اسْتکْبر و کان من الْکافرین» (بقره/34)؛ «بلى قدْ جاءتْک آیاتی فکذّبْت بها و اسْتکْبرْت و کنْت من الْکافرین» (زمر/59) که همه اینها ظلم است: «و اسْتکْبر هو و جنوده فی الْأرْض بغیْر الْحقّ و ظنّوا أنّهمْ إلیْنا لا یرْجعون، فأخذْناه و جنوده فنبذْناهمْ فی الْیمّ فانْظرْ کیْف کان عاقبة الظّالمین».(قصص/39 و 40)
ما دو نوع استکبار داریم: یک استکبار عملی و یک استکبار اخلاقی. استکبار اخلاقی این است که انسان در مقابل حقیقت، روحاً خاضع نشود. این تکبر در مقابل خداست، تکبر بر مردم نیست. نمیخواهد زیر بار حقیقت برود. ممکن است خودش یک آدم مستضعفی هم باشد ولی در عین حال در این جهت مستکبر است و به این معناست که خدا شیطان را مستکبر مینامد زیرا شیطان استکبار کرد از اینکه سجود کند و امر خدا را اطاعت نماید.
کسی که روحاً در مقابل حقیقت جحود میورزد و استکبار میکند، در خارج هم استکبار میکند. پس استکبار نافرمانى و سرکشى حاصل از کبر است، و «استکبار» از جنود جهل و شیطان است.
در طول تاریخ نیز از صدر انبیا تا رسول خاتم هر کس به سیره ایشان نگاه کند، مىبیند هدف انبیا ریشهکنی استکبار از جهان بوده، تا مردم را از ظلمهایى که بر ایشان مىشود نجات بدهند.
به عنوان نمونه آنگونه که در سیره حضرت موسی علیه السلام دیده میشود، ایشان در زمان نبوت خود با چند گروه از مستکبران یعنی استکبار سیاسی (فرعون)، استکبار اقتصادی (قارون)، استکبار علمی (بلعم باعورا) و استکبار رسانهای (سامری) به مقابله برخواست.
در زمان رسول اکرم صلی الله علیه و آله نیز مستکبران با تطمیع، تهدید، محاصره اقتصادی، محاصره فرهنگی و اجتماعی و یا قتل و خونریزی به مقابله با ایشان پرداختند که در نتیجهی مقابلهی ایشان و اوصیای ایشان، دین اسلام فراگیر و اکنون به دست ما رسیده است.
اکنون نیز، سلسلهی مستکبران که همیشه وجود داشته و فقط کارگزاران آن تغییر کرده است، با همان شیوهها به مقابله با اسلام عزیز و انقلاب اسلامی برخواستهاند که تا کنون با رهبری امام امت و نائب ایشان، مقام معظم رهبری و همچنین ولایت مداری مردم جان برکف، نتوانستهاند به اهداف خود نائل آیند.
امید آنکه در ادامه نیز مقابله با استکبار، تا پیروزی مطلق و ظهور حضرت حجت عج ادامه یافته و اسلام به دست ایشان در سراسر عالم فراگیر شود.
منابع:
قرآن کریم
طباطبایی، محمد حسین، تفسیر المیزان.
مطهری، مرتضی، فلسفه تاریخ.
خمینی، روح الله، شرح حدیث عقل و جهل.
جوینی پور و پیروزفر، گونه شناسی استکبار و ماهیت آن در قرآن.
عبدالحامد مهدوی
نظر دهید