در این دوره که با هدف آمادگی و ارتقای متسابقین برای بیست‌ودومین جشنواره قرآن و عترت برگزار شد، استاد حیدر کسمایی، داور بین‌المللی قرآن کریم، به تبیین ارکان تلاوت حرفه‌ای پرداخت و تأکید کرد: «یک قاری قرآن پیش از هر چیز باید حافظ قرآن باشد. حفظ، تنها به معنای به خاطر سپردن متن نیست؛ بلکه پایه‌ای است که قاری را در اجرای صحیح یاری می‌کند.»

وی افزود: «تسلط بر علوم تجوید—از مخارج و صفات حروف گرفته تا احکام وقف و ابتدا—برای هر قاری ضروری است. قاری باید بتواند برای هر قاعده‌ای که اجرا می‌کند، دلیل علمی داشته باشد؛ مثلاً بداند چرا در آیه‌ای خاص باید "مد منفصل" را امتداد دهد یا چگونه از اشتباهاتی چون عدم تمایز میان حروف متشابه مانند "ثاء"، "سین" و "صاد" پرهیز کند.»

کسمایی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری، «مهندسی تلاوت» را یکی از ارکان اصلی تلاوت موفق دانست و گفت: «تلاوت قرآن، هنری برنامه‌ریزی‌شده است. قاری باید با توجه به محتوای آیات، لحن مناسب را انتخاب کند. آیات قصه‌محور به لحنی روایی نیاز دارند، آیات وعده و وعید به لحنی حماسی، و آیات رحمت به لحنی لطیف. همچنین، قاری باید انواع تلاوت از جمله "تحقیق" برای آموزش و "حدر" برای نمازهای جماعت را به‌درستی و در جای خود به‌کار گیرد.»

وی ادامه داد: «مهندسی تلاوت بدون آمادگی سه‌گانه علمی، جسمی و روحی ناقص است. قاری باید هم از نظر علمی مسلط، هم از نظر جسمی پرانرژی و هم از نظر روانی متمرکز و بااعتمادبه‌نفس باشد.»

نکات داوری تجوید؛ از مخارج حروف تا فصاحت این داور بین‌المللی با تشریح معیارهای داوری تجوید گفت: «داور تجوید باید به چند عامل کلیدی توجه کند: آیا قاری مخارج و صفات حروف را رعایت کرده و مثلاً میان "قاف" و "کاف" یا "طاء" و "تاء" تمایز قائل است؟ آیا کشیدگی "مد متصل" را رعایت کرده یا در وقف بر پایان کلمات دقت دارد؟ آیا تلفظ‌ها عربی است یا با لهجه محلی مخدوش شده؟»

او ادامه داد: «تکیه‌ها باید طبیعی و مطابق قواعد عربی باشد؛ مثلاً تأکید صحیح بر "إیَّاکَ" نه "إیاکَ". همچنین برخی خطاها مانند اشتباهات اعرابی، رایج‌اند؛ مثلاً خواندن "ضَرَبَ" به‌جای "ضُرِبَ" به دلیل عدم دقت در حرکات.»

کسمایی در بیان راهکارهای اصلاح این خطاها گفت: «یکی از مشکلات رایج، یکنواختی لحن و بی‌توجهی به تفاوت‌های معنایی آیات است؛ یا اجرای نادرست قواعدی چون "ادغام" و "اخفاء". برای رفع این کاستی‌ها، تمرینات قاری باید بر دقت تمرکز داشته باشد، نه صرفاً بر سرعت.»

در پایان، وی منابعی برای مطالعه و تمرین معرفی کرد و گفت: «مطالعه کتاب‌هایی مانند الأصوات اللغویة در حوزه آواشناسی عربی، به درک بهتر قواعد تجوید کمک می‌کند. همچنین، تقویت "لحن بیانی"یعنی تطبیق لحن با معنای آیات نیازمند فهم دقیق مفاهیم قرآنی است. یک قاری موفق باید بتواند آیات عذاب را با لحن شدید و آیات رحمت را با نغمه‌ای ملایم بخواند.»