دانشجوی نمونه کشوری تصریح کرد:
علاقه قلبی و هدف روشن در مسیر قرآن، راز ماندگاری در علم است
دکتر مجتبی انصاریمقدم، برگزیده جشنواره دانشجوی نمونه کشوری، در گفتوگو با روابط عمومی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم با تأکید بر اینکه «موفقیت بدون عشق به قرآن ممکن نیست» گفت: علاقهمندی قلبی، پشتکار مستمر و بهرهمندی از اساتید دلسوز سه عامل اصلی پیشرفت او در مسیر علمی و قرآنی بوده است. اگر دانشجو هدف خود را الهی برگزیند و از مرز واحدهای درسی فراتر رود، پژوهش و فهم قرآن برایش به شیرینترین مسیر زندگی تبدیل میشود.

به گزارش ایحا، دکتر مجتبی انصاریمقدم، از فارغالتحصیلان مقطع دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، که دوره کارشناسی خود را در دانشکده علوم قرآنی خمین و کارشناسی ارشد را نیز در دانشکده علوم قرآنی میبد گذرانده و همچنین مدتی نیز به عنوان استاد مدعو در دانشگاه مشغول تدریس بوده است، اکنون برگزیده در سی و دومین جشنواره دانشجوی نمونه کشوری سال 1403 شده است. وی ضمن بیان تاریخچهای از دوران تحصیل خود گفت: بنده دوران تحصیلم را در رشته علوم تجربی و در مدرسه نمونه دولتی شهرستان بم آغاز کردم.
وی افزود: هرچند در ابتدا در مدرسهای عادی مشغول به تحصیل بودم، اما با تشویق و حمایت معلمانم و به یاری خداوند، توانستم در آزمون نمونه دولتی پذیرفته شوم و در آن مدرسه نیز همواره از جمله دانشآموزان ممتاز و دارای معدل «الف» به شمار میآمدم.
دکتر انصاریمقدم ضمن بیان چگونگی انتخاب رشته علوم قرآن و حدیث در دانشگاه اظهار کرد: در ادامه مسیر زندگی، به سبب فضای مذهبی خانواده و علاقهای که در وجودم شکل گرفت، تصمیم گرفتم وارد رشته تفسیر قرآن شوم. بنابراین دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم را انتخاب کردم؛ چرا که این دانشگاه تخصصی بود و هرچند امکان انتخاب دانشکدهها محدود بود، اما نهایتاً توانستم در اوایل دهه ۹۰ به آن وارد شوم.
وی از موفقیتهای خویش در این رشته اینگونه تعریف کرد و گفت: در آغاز ورود به دانشگاه، برخی همکلاسیهای دوران دبیرستان به سبب معدل بالا، انتخاب این رشته را به چشم تمسخر مینگریستند، اما با توکل بر خدا و پشتکار، موفق شدم با تلاش منظم و همراهی اساتید بزرگوار، دروس را که باید در هشت ترم میگذراندم، تنها در شش ترم به پایان رسانم. در ترم پنجم کارشناسی، خود را برای آزمون کارشناسی ارشد آماده کردم و بلافاصله وارد مقطع ارشد رشته علوم قرآن و حدیث شدم. پس از گذراندن واحدهای درسی و نگارش پایاننامه، توانستم ظرف سه ترم کارشناسی ارشد را به پایان رسانم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: سپس به یاری خداوند در آزمون دکتری پذیرفته شدم و علاوه بر موفقیت در آزمون، به عنوان استعداد درخشان نیز معرفی گردیدم. در میان دانشگاههای مطرح کشور ـ از جمله علامه طباطبایی، قم، اصفهان و کاشان ـ پذیرفته شدم، اما به دلیل برخی مسائل شخصی، دانشگاه دولتی میبد را برگزیدم. یکی از انگیزههای این انتخاب، حضور استاد راهنمای دوره ارشدم، جناب آقای دکتر احمد زارعزردینی، در این دانشگاه بود.
وی ابزار کرد: در مقطع دکتری نیز با تلاش پیوسته توانستم طی هفت ترم رساله خود را تکمیل کرده و این مرحله را به پایان رسانم. تنها دوازده روز پس از اتمام دکتری، در مقطع فوق دکتری (پستداک) دانشگاه مازندران پذیرفته شدم و اکنون نیز در گرایش مطالعات قرآنی مشغول به تحصیل و پژوهش هستم و انشاءالله تا پایان مهرماه موفق به اخذ مدرک فوق دکتری خواهم شد.
دکتر انصاریمقدم با اشاره به سبقه خویش در باب پژوهش عنوان کرد: از همان ترمهای نخست کارشناسی، به دلیل علاقه به مطالعه و تحقیق، وارد عرصه پژوهش شدم. در پایان دوره کارشناسی، موفق به چاپ حدود ۸ مقاله و دو کتاب گردیدم. در مقطع کارشناسی ارشد، تعداد مقالاتم به ۲۰ و کتابها به ۸ عنوان افزایش یافت. در دوران دکتری، بیش از ۵۰ مقاله و حدود ۱۵ کتاب منتشر کردم. علاوه بر اینها، تاکنون نیز در مقاطع مختلف، بیش از ۱۶ مقاله پژوهشی در نشریات معتبر وزارت علوم به چاپ رساندهام.
وی با معرفی یکی از برجستهترین کتابهای خود که در کشور بسیار مطرح شد، ابراز کرد: آخرین کتاب بنده «وعده صادق ۳» بود که در کشور سر و صدا کرد و کتابی ۲۵۲صفحهای با مقدمه استاد عبدالله حاجیصادقی، نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران بود و ۳۴مین کتاب بنده بود. همچنین اینجانب صاحب بیش از ۱۰۰ مقاله در مجلات خارجی و داخلی هستم.
دکتر انصاریمقدم بیان کرد: در طول دوران تحصیل، بارها افتخار کسب عنوانهای مختلف پژوهشی و علمی را داشتهام:
در دوره کارشناسی، دو سال پیاپی به عنوان دانشجوی برتر پژوهشی و همچنین دانشجوی ممتاز معدل «الف»
در مقطع کارشناسی ارشد، دوباره دو سال پیاپی به عنوان پژوهشگر برتر و دانشجوی ممتاز علمی.
در مقطع دکتری، علاوه بر کسب عنوان پژوهشگر برتر دانشگاه، موفق به کسب عنوان پژوهشگر برتر استان یزد شدم.
اکنون در مقطع فوق دکتری نیز با تلاش مستمر، در مسیر پژوهش و خدمت علمی به قرآن کریم گام برمیدارم و امیدوارم در آینده بتوانم افتخارات بیشتری را رقم بزنم.
وی مهمترین عوامل موفقیت در مسیر علمی و قرآنی را علاقهمندی قلبی و هدفگذاری روشن در راه قرآن دانست و اظهار کرد: این علاقه از خانوادهای مذهبی و قرآنی سرچشمه گرفت و در من انگیزهای عمیق ایجاد کرد تا بتوانم با دقت و پژوهش بیشتر، به فهم بهتر قرآن کریم، رفع شبهات و افزایش معرفت دینی بپردازم.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: از همان سالهای مدرسه، اهل مطالعه بودم و به واسطه همین مطالعات آزاد و معدل بالا، همواره به عنوان دانشآموز برتر مورد تقدیر قرار میگرفتم. یکی از خاطرات ماندگار دوران کودکیام، کتابخانه سیاری بود که هر هفته به مدرسه ما میآمد و من همیشه از آن کتابها امانت میگرفتم تا در طول هفته بخوانم. همین مطالعات آزاد سبب شد وقتی وارد دانشگاه شدم، علاوه بر دروس دانشگاهی، چندین برابر به مطالعات جنبی و تخصصی در حوزه قرآن، حدیث و تفسیر بپردازم. این پشتوانه مطالعاتی موجب شد دروس را دقیقتر و عمیقتر درک کنم و در مقاطع بالاتر نیز در عرصه پژوهش و آموزش موفقتر باشم.
وی افزود: این مسیر تا آنجا ادامه یافت که از ۲۱ سالگی توفیق آغاز تدریس در دانشگاه نصیبم شد. بنابراین، دو عامل علاقهمندی و انگیزه مستمر را میتوان از مهمترین عوامل موفقیت دانست. نقش اساتید و فضای علمی دانشگاه نیز در این میان بسیار پررنگ بود. دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم محیطی معنوی و علمی فراهم ساخته بود و اساتیدی دلسوز و بیادعا همچون آقایان دکتر کریمی نیا، امیدوار، اسماعیلی و کمانکش در مقطع کارشناسی، آقایان دکتر محمدیمزرعهشاهی و دکتر خواجهپور در مقطع کارشناسی ارشد و آقایان دکتر احمد زارعزردینی، دکتر یحیی میرحسینی، دکتر کمال صحرایی، دکتر علیمحمد میرجلیلی، دکتر حمیدیان و دکتر موسویبفروئی در مقطع دکتری، نقش مهمی در هدایت علمی و پژوهشی من داشتند و با راهنماییهای خود، مسیر تحقیق و نگارش مقاله و کتاب را برایم هموار کردند. افزون بر این، فضای صمیمی و معنوی خوابگاهها و کلاسها نیز انگیزهای دوچندان برای ادامه راه ایجاد میکرد.
دکتر انصاریمقدم با بیان چالشهایی که در این مسیر با آنها مواجه شده، گفت: البته در این مسیر، چالشهایی نیز وجود داشت. برخی اساتید بیرونی یا مجلات علمی، در آغاز چندان پذیرای آثار پژوهشی من نبودند و به سبب جوانی، مقالات را نادیده میگرفتند. یادم هست در دوره کارشناسی، چندین مقاله برای نشریات ارسال کردم اما حتی بررسی هم نشد. اما به مرور زمان و با استمرار در کار علمی، همین مجلات امروز مقالاتم را ظرف یک یا دو هفته داوری و پذیرش میکنند.
وی پایاننامهها و پژوهشهای برجسته خود را معرفی کرده و بیان کرد: پایاننامه کارشناسی ارشد با راهنمایی آقای دکتر زارع زردینی در حوزه «معناپردازی در قرآن کریم با اسلوب تصریف» بود که برای نخستین بار بهطور دقیق و علمی در این عرصه کار شد. از دل این پژوهش چندین مقاله به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی استخراج و در مجلات معتبر داخلی و بینالمللی منتشر گردید. رساله دکتری با موضوع «تحلیل تصریف معنا بر مبنای متغیر مخاطب» نیز به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی، تدوین و با نمره عالی دفاع شد. در دوره فوقدکتری نیز موضوع «اسلوب تصریف به مثابه ابزاری برای پاسخ به شبهات قرآنی» را انتخاب کردهام که بحمدالله متن و مقالات مرتبط آماده شده و انشاءالله تا پایان مهرماه دفاع نهایی آن انجام خواهد شد.
����منتخب شدن در جشنواره دانشجوی نمونه����
دکتر انصاریمقدم درباره جشنواره دانشموی نمونه اینگونه گفت: منتخب شدن در جشنواره دانشجوی نمونه، فرصتی ارزشمند و نقطه عطفی در مسیر علمی من بود. این افتخار علاوه بر آنکه به رشد فردیام کمک کرد، سبب شد دانشجویانم که اکنون قریب به هشت سال است در دانشگاههای مختلف کشور از جمله دانشگاههای دولتی، آزاد، پیامنور و غیرانتفاعی در حال تدریسشان هستم، انگیزه بیشتری برای تلاش و پیشرفت پیدا کنند. در طول این سالها، به طور تقریبی بیش از پنج تا شش هزار دانشجو در طول سالهای تدریسم در کلاسهایم حضور داشتهاند و این موفقیت برای آنان نیز مایه دلگرمی و تشویق شد.
وی افزود: در کنار این عنوان، در مقاطع مختلف تحصیلی موفق به کسب افتخارات دیگری نیز شدهام. از جمله:
در مقطع دکتری، کسب عنوان پژوهشگر برتر استان یزد و چندین رتبه در جشنوارههای ملی و استانی.
در مقطع کارشناسی ارشد، تألیف کتاب «تحلیل حرف فاء در قرآن کریم» که به عنوان کتاب سال معرفی شد و رتبهای شایسته کسب کرد.
حضور موفق در جشنوارههای متعدد؛ از جمله در دوران دانشجویی در دوازدهمین و سیزدهمین جشنواره حرکت، کسب رتبه کشوری.
در سال ۱۳۹۸ (تقریباً سی و چندمین جشنواره ملی قرآن)، کسب مقام طلای کشوری در بخش پژوهشی.
برگزیده سی و دومین دوره جشنواره دانشجوی نمونه کشوری تاکید کرد: اما در خصوص جشنواره دانشجوی نمونه باید بگویم که این رقابت یکی از دشوارترین و سنگینترین رقابتهای دانشجویی کشور به شمار میآید. بسیاری از دانشگاهها به دلیل سختی رقابت، حتی دانشجویان خود را به حضور در آن تشویق نمیکنند.
در واقع، تا پیش از این، هیچیک از دانشجویان دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم موفق به کسب این عنوان نشده بودند و من نیز تا سالهای نخست تحصیل در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد از وجود چنین جشنوارهای بیاطلاع بودم.
فرآیند رقابت بدین صورت بود که ابتدا لازم بود رزومهای جامع و مفصل آماده شود. این رزومه باید شامل موارد متعددی از جمله:
مقالات پژوهشی داخلی و بینالمللی،
تألیف و چاپ کتاب در انتشارات معتبر،
مدرک زبان معتبر،
معدل بالا در تمام مقاطع (کارشناسی، ارشد و دکتری)،
میانگین مدت تحصیل کمتر از حد معمول،
کیفیت بالای پایاننامههای کارشناسی ارشد و دکتری،
فعالیتهای فرهنگی و اجرایی نظیر حضور در انجمنهای علمی، شوراهای صنفی و تشکلهای دانشجویی،
شرکت در برنامههای فرهنگی همچون اردوهای جهادی.
پس از بارگذاری این رزومه (حدود یک سال پیش از اعلام نهایی)، ابتدا دانشگاه مبدا آن را بررسی کرد. سپس مدارک به استان ارسال شد و پس از تأیید استان، به وزارتخانه مربوطه (وزارت علوم یا وزارت بهداشت، بسته به نوع دانشگاه) ارجاع داده شد. در وزارت علوم، پس از بررسیهای مقدماتی، دعوت به مصاحبه حضوری شدم. این مصاحبه در سازمان امور دانشجویان برگزار گردید و طی آن درباره محتوا و جزئیات رزومه، مقالات، کتابها و فعالیتها پرسشهایی مطرح شد. در آغاز، تعداد داوطلبان در حدود ۳۲۰۰ نفر بود.
وی افزود: پس از چندین مرحله گزینش، این تعداد به ۹۳ نفر کاهش یافت و در نهایت، از میان آنان، تنها ۲۳ نفر به عنوان دانشجوی نمونه کشور انتخاب شدند. خوشبختانه بنده نیز توفیق یافتم در میان این برگزیدگان قرار گیرم.
دکتر انصاریمقدم ضمن بیان توصیه به دانشجویان و پژوهشگران قرآنی بیان کرد: نسل جدید دانشجویان ما بحمدالله نسلی هوشمند، خردمند و بسیار بااستعداد است. من در طول سالهایی که در دانشگاههای مختلف کشور، در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و حتی دکتری تدریس کردهام، با اقشار گوناگون از این نسل در ارتباط بودهام و بارها شاهد استعدادهای درخشان آنان بودهام.
وی تصریح کرد: توصیهای که همواره به دانشجویان خود میکنم، این است که از استعدادهای خدادادی خویش بهدرستی بهره بگیرند. هر دانشجویی باید بداند استعداد اصلیاش چیست و آن را محدود به واحدهای درسی دانشگاه نکند. لازم است فراتر از برنامههای رسمی، به مطالعات آزاد و جانبی بپردازند؛ همانگونه که خود من در دوران دانشجویی، علاوه بر دروس اصلی، چندین برابر وقت خود را صرف مطالعه آزاد در حوزههای تفسیری، حدیثی و علوم قرآنی کردم. همین مطالعات آزاد بود که موجب شد مطالب در ذهنم تثبیت شود و بتوانم پژوهشهای دقیق و علمی انجام دهم.
این استاد برجسته شرکت در دورههای مطالعاتی، کارگاهها و مدارس علمی تخصصی، چه در رشتههای قرآنی و چه در دیگر حوزههای علوم انسانی یا مهندسی را مهم دانست و اظهار کرد: این امر دانش آنان را در حوزه تخصصیشان ارتقا میدهد و در نهایت هم به تخصص علمی و هم به اشتغال بهتر منجر خواهد شد. به عبارت دیگر، دانشجو باید خود را فراتر از محدوده کلاس و واحدهای رسمی ببیند تا هم دین و معرفت داشته باشد، هم موفقیت علمی و حرفهای.
وی کاربردیسازی پژوهشهای قرآنی را یکی از نیازهای زمانه خواند و ابراز کرد: در طول بیش از ده سال پژوهش و تدریس، به این نتیجه رسیدهام که یکی از بزرگترین نیازهای امروز جامعه، کاربردیسازی پژوهشهای قرآنی است. پژوهشگران باید مسائل مبتلابه جامعه را شناسایی کنند؛ برای نمونه، در حوزه نماز چرا برخی خانوادهها در عمل پایبند هستند و برخی دیگر نه؟ این پرسشها باید مبنای پژوهش قرار گیرند و پاسخها متناسب با فرهنگ بومی جامعه ارائه شوند.
دکتر انصاریمقدم تاکید کرد: همچنین باید توجه داشت که زبان پژوهش و تولیدات علمی نیز باید متناسب با نسل امروز باشد. زبان گفتوگو با جوانان و نوجوانان امروز، کاملاً متفاوت از زبان بیست یا پنجاه سال پیش است. بنابراین، پژوهشگر قرآنی باید آثاری پدید آورد که جوانان رغبت به مطالعه آن داشته باشند. این آثار میتواند به شکل کتاب، مقاله، فیلم، کلیپ یا حتی محتوای تبلیغاتی و رسانهای باشد. در حوزه شبهات قرآنی نیز لازم است شیوه گفتوگو با نسل جدید متناسب با نیازها و فضای فکری آنان بازآفرینی شود. خوشبختانه در دوره فوقدکتری، تمرکز من نیز بر همین موضوع بوده است؛ یعنی پاسخ به شبهات قرآنی و ارائه راهکارهایی نوین در حوزه زبان و ارتباط با نسل امروز.
����الگوهای علمی و معنوی و نقش خانواده در مسیر زندگی����
وی همچنین در ادامه این مصاحبه با معرفی شخصیتهای الگو عنون کرد: در طول دوران تحصیل، شخصیتهای گوناگونی در زندگی علمی و معنوی من نقشآفرین بودهاند. در مقطع دانشآموزی، پروفسور سمیعی، امام خمینی و مقام معظم رهبری برایم الگوهایی الهامبخش بود.
از میان این استادان، هر یک به نوعی چراغ راه من بودند؛ اما در عرصه معنوی، بزرگترین الگویم رهبر معظم انقلاب، حضرت آیتالله خامنهای است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: هر بار که در پای سخنان ایشان نشستهام، جلوهای از عظمت و بزرگواریشان را مشاهده کردهام؛ رهبری حکیم، فرزانه و عظیمالشأن که کلامشان آکنده از آیات قرآن و معارف الهی است. بیشک، برای من همواره ایشان و حضرت امام خمینی(ره) نمونههایی بیبدیل از علم و معنویت بودهاند.
وی گفت: اما در کنار استادان و رهبران، پدر و مادرم بزرگترین حامیان و الگوهای زندگی من بودهاند. از دوران ابتدایی و راهنمایی گرفته تا دبیرستان، کارشناسی ارشد و دکتری، همواره با نصیحت، تشویق و حمایتهای بیدریغ خود در کنارم ایستادهاند. به جرأت میگویم اگر امروز توفیقی نصیبم شده، بخش بزرگی از آن به برکت زحمات و دعای خیر والدینم است.
دکتر انصاریمقدم بیان کرد: پس از ازدواج نیز، خداوند نعمتی بزرگ به من عطا کرد و همسری شایسته و صبور نصیبم ساخت. در همان سالهای دانشجویی دکتری ازدواج کردم و همسرم همواره یار و یاور من بود؛ چه در مسیر علمی، چه در سختیهای زندگی. همچنین جای دارد که نامی از فرزندم هم بیاورم و سپاسگزار همراهیهای او نیز باشم.
وی در پایان تاکید کرد: اما سخن پایانی من برای جوانان این است که ایستادگی رمز رسیدن به هدف است. در این راه، خستگی معنا ندارد. خستگی چیزی جز تلقین نیست؛ هرگاه احساس کردهام خستهام، در حقیقت چنین نبوده است. سختیها بخشی از مسیرند و همواره با خود لذتها و آرامشهایی نیز به همراه دارند. قرآن کریم میفرماید: «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْراً»؛ هم با سختی آسانی هست و هم پس از سختی آسانی خواهد آمد. این آیه در زندگی من معنا یافته است؛ چراکه در دل مطالعهها و تلاشهای دشوار، همواره لذتی روحانی و آرامشی عمیق را تجربه کردهام.
نظر دهید