به گزارش ایحا از آمل، دکتر جواد فرامرزی عضو هیأت علمی دانشکده علوم قرآنی آمل در خصوص بازتاب مصیبت رحلت پیامبر اسلام(ص) در خطبه 235 نهج البلاغه اظهار کرد: بی شک حادثه رحلت پیامبر(ص)، حادثه ای بزرگ و تاثیرگذار در عالم هستی محسوب می گردد؛ زیرا بازتاب کلامی-عقیدتی این رویداد تا به امروز با عنوان مساله ختم نبوت مطرح می باشد بدین جهت در چرایی و چند و چون آن بحث های فراوانی درگرفته است. یکی از نخستین دیدگاهها پیرامون این واقعه از سوی امام علی(ع) بود که در زمان غسل و تدفین پیامبر(ص) بیان شده است. این بخش از گفتار امام(ع) که در خطبه 235 نهج البلاغه قرار دارد، متشکل از چند عنصر در خصوص جایگاه پیامبر است.

وی افزود: نخست مربوط به جنبه پیامبری و نبوت آن حضرت و اوضاع بشریت نسبت به اخبار غیب و ارتباط با عالم بالا پس از ایشان است. بخش دوم که در واقع دستور العملی است برای دوستداران و پیروان ایشان در برابر غم فراق آن حضرت و چگونگی پاسداشت آن. در شروع خطبه، امام(ع) با عبارت بابی انت و امی در خطاب به پیامبر، گفتار خود را شروع می کند. این عبارت یک تعبیر کنایی است که گوینده در قبال افرادی که علاقه فراوانی به آنان دارد به زبان می آورد. هرچند در پاره ای از روایات از بیان چنین تعبیری در زمانی که پدر و مادر اهل ایمان بوده و در قید حیات هستند، منع شذه است؛ اما کاربرد فراوان چنین تعبیری در روایات دیگر نسبت به پیامبر و ائمه، حداقل، جواز کاربرد آن در حق آن بزرگواران است.

فرامرزی بیان کرد: در فرازی دیگر از کلام، امام با توجه به رویداد رحلت پیامبر(ص) می فرماید که بواسطه مرگ ایشان، اتفاقی در عالم هستی افتاده که با مرگ هیچ یک از پیامبران دیگر نیفتاده است: لقد انْقطع بموْتک ما لمْ ینْقطعْ بموْت غیْرک من النّبوّة و الْإنْباء و أخْبار السّماء. این جمله به صراحت دلالت بر مساله ختم نبوت دارد که نوعی ناظر بر آیه 40 سوره احزاب است. این گفتار امام به صراحت حکایت از دوره ای خاص با نام آخرالزمان دارد که از نبوت پیامبر(ص) شروع شده و تا به زمان حاضر نیز ادامه دارد و رحلت پیامبر نیز بخشی از آن دوره می باشد.

وی ادامه داد: اما گذشته از آن، تفاوتی که رحلت پیامبر(ص) با پیامبران پیشین دارد، آن است که وحی نبوی و رسالی که از حضرت آدم(ع) شروع شده، با پیامبران پیش از پیامبر اسلام برقرار بوده و رشته اتصال آن قطع نگردیده بود. ولی این رشته اتصال با رحلت پیامبر منقطع گردید. امام علی در این گفتار، سه تعبیر نبوه، انباء و اخبار السماء را بکار برده است. نبوت در این گفتار ناظر به منصب پیامبری و انباء نیز مشخصا تاکید بر وحی دارد. مضاف بر این که عبارت اخبار السماء نیز به گونه یی دیگر دال بر انباء دارد. تمام این تعابیر تاکید بر این دارد که مساله مهم در منصب پیامبری، وحی و اخبار غیبی می باشد.

دکتر فرامرزی افزود: در فراز دوم از گفتار امام به نوعی عظمت فاجعه فراق پیامبر با مرگ دیگران و چگونگی آداب در غم از دست دادن ایشان است. تعبیر حضرت در این مورد اینگونه است: خصّصْت حتّى صرْت مسلّیاً عمّنْ سواک و عمّمْت حتّى صار النّاس فیک سواءً. عبارت خصصت در گفتار امام، دلالت بر مرگ خاص حضرت و عظمت آن در برابر سایر مرگها است که مرگ سایرین نسبت به فقدان آن حضرت کوچک و ناچیز شمرده می¬شود. ازنظر ایشان فراز مهم این خطبه آنجاست که امام علی(ع) بر صبر تاکید دارد که این خود از توصیه پیامبر می باشد: و لوْ لا أنّک أمرْت بالصّبْر و نهیْت عن الْجزع، لأنْفدْنا علیْک ماء الشّئون که این پیام خود ریشه در وحی الهی و قرآن کریم دارد که مواضع متعدد به پیامبر دستور صبرو شکیبایی می دهد.

وی گفت: نکته پایانی این نوشتار نیز تعبیر زیبایی است که امام علی(ع) در خطبه بالا در خطاب به پیامبر می فرماید: بأبی أنْت و أمّی، اذْکرْنا عنْد ربّک و اجْعلْنا منْ بالک‏.